امکان توسعه فعالیت‌های معدنی عملاً سلب شده است| مانع تولید نشوند؛ حمایت نمی‌خواهیم

به گزارش می‌متالز، حمایت از صنایع کوچک و همچنین توجه به حوزه معدن می‌تواند به محور‌های اساسی سیاست‌های اقتصاد مقاومتی که همانا موضوعاتی مانند اقتصاد صادرات محور، خودکفایی، توزیع عادلانه منابع و ثروت، خلاقیت و کارآفرینی است پاسخ دهد، اما در این مسیر تولیدکنندگان با مشکلاتی دست‌وپنجه نرم می‌کنند که آن‌ها را از رسیدن به این اهداف بازمی‌دارد.

خراسان رضوی به دلیل بهره‌مندی از معادن متنوع ظرفیت بسیاری در تولید و صادرات محصولات معدنی دارد، اما بنا بر گفته بسیاری از متصدیان این حوزه ناهماهنگی‌های داخلی و سیاست‌های غلط موجب شده تا موانع زیادی در مسیر تولید برای معدن کاران و صنعتگران ایجاد شود.

در همین رابطه با سید علی رضوی عمرانی مدیرعامل شرکت «کانسار فرآور پیشرو خاورمیانه» یکی از فعالان حوزه معدن و تولیدکننده ماسه ریخته‌گری و سیلیس دانه‌بندی پیرامون موانع تولید در داخل کشور به بحث و گفتگو نشستیم.

 لطفاً خودتان را معرفی بفرمایید؟

سید علی رضوی عمرانی متولد ١٣۶۴ متولد مشهد دارای مدرک لیسانس مهندسی متالورژی شاخه ریخته‌گری و کارشناسی ارشد استخراج معدن که در حال حاضر به‌عنوان مدیرعامل شرکت «کانسار فرآور پیشرو خاورمیانه» و عضو هیئت‌مدیره کانسار خراسان اشتغال به کار دارم.

واحد تولیدی شما چه محصولی را تولید می‌کند؟

شرکت کانسار فرآور پیشرو خاورمیانه از سال ١٣٨٩ تأسیس‌شده است و به طور تخصصی در زمینه ماسه ریخته‌گری و سیلیس دانه‌بندی کار می‌کند. همچنین شرکت کانسار خراسان که تولیدکننده مواد اولیه کاشی و سرامیک است از سال ١٣۶۴ تأسیس‌شده که در آن سال اولین تولیدکننده مواد اولیه کاشی و سرامیک محسوب می‌شده است.

مواد اولیه چگونه تأمین می‌شود؟

در این شرکت سنگ از معدن استخراج می‌شود، سپس با توجه به نیاز مشتری در کارخانه فرآوری شده و تحویل داده می‌شود.

این واحد تولیدی برای چند نفر اشتغال ایجاد کرده است؟

واحد‌های صنعتی ما به‌طور مستقیم برای ٣۵ نفر و غیرمستقیم برای بیش از ١٠ نفر اشتغال‌زایی انجام داده است.

تا چه میزان دولت از محصولات تولیدی شما حمایت کرده است؟

واحد تولیدی ما تاکنون از حمایت‌های دولت برخوردار نبوده و تسهیلاتی دریافت نکرده است، اما تنها توقعی که وجود دارد این است که اگر تولیدکننده حمایت نمی‌شود در مسیر راه او مانع‌گذاری هم نشود.

چه موانعی سد راه شما قرار می‌دهند؟

به‌طور مثال امسال برای مبلغ دارایی که واحد، بدهکار نبوده است تاکنون سه مرتبه حساب‌های بانکی ما مسدود شده است و این در حالی است که میزان دارایی که برای واحد صنعتی ما برآورد شده بود، کاهش پیدا کرد و در آخر بخشوده شد و نامه آن برای ترتیب اثر دادن نیز صادر شد، اما پس از آن به دلیل بدهی که وجود نداشت، حساب‌ها نیز مسدود شد.

آیا صادرات هم دارید؟

می‌توان گفت به‌طور غیرمستقیم تولیدات ما صادر می‌شود، زیرا سنگ سیلیس استخراج‌شده از معادن ما به کارخانه‌های شیشه‌سازی فرستاده می‌شود و محصولات آن واحد نیز به برخی از کشور‌ها صادر می‌گردد.

برای توسعه کار چقدر شرایط در بازار فراهم است؟

برای فعالیت در بخش صادرات نیاز است، میزان تولید افزایش یابد و با توجه به شرایط اقتصادی جامعه من به‌عنوان تولیدکننده نمی‌توانم، میزان تولید را افزایش دهم چراکه برای تولید بیشتر، نیاز است، دستگاه‌های بیشتری خریداری شود، اما مشاهده می‌کنید که قیمت یک عدد بیل مکانیکی در داخل کشور به ۱۷ میلیارد تومان رسیده است و لذا این امکان وجود ندارد.

از طرف دیگر باید نیروی بیشتری برای توسعه کار به استخدام درآورد که متأسفانه با هزینه‌های بسیار بالای همه موارد ذکرشده، نمی‌توان ریسک کرده وگام در این مسیر گذاشت.

 آیا مصوبه واردات ماشین‌آلات دست‌دوم توانست کمکی به حل این مشکل بکند؟

یکی دیگر از مشکلاتی که وجود دارد مربوط به خرید دستگاه و ماشین آلات سنگین است. یکی از دستگاه‌های مربوط به این حوزه بیل مکانیکی است که با توجه به تحریم‌ها قیمت دستگاه‌ها در داخل ایران حدود ١٧ میلیارد تومان است از طرفی قانونی در این رابطه وجود دارد که مدت‌زمان استاندارد برای استفاده از هر بیل مکانیکی ده سال است، اما به‌طور ناگهانی در بهمن ١۴٠٠ این قانون به پنج سال تغییر پیدا کرد و تبصره‌ای برای بیل مکانیکی‌های واردشده اعلام شد تحت این عنوان که سال ساخت این بیل مکانیکی‌ها باید پس از سال ٢٠١۵ میلادی باشد و دستگاه‌های قبل از سال ٢٠١۵ ترخیص دائم نمی‌شوند.

واحد ما در سال گذشته قبل از قانون تغییریافته شده دو عدد بیل مکانیکی دست‌دوم را به قیمت سه میلیارد تومان وارد کرده است که در ابتدا قرار بود، مجوز دائم برای استفاده از آن را داشته باشیم، اما در حال حاضر به علت وضع قانون جدید، ما مجبور هستیم، هر شش ماه مجوز آن را تمدید کرده و همچنین پس از هر تمدید، وثیقه‌ای به قیمت روز دستگاه که سال گذشته، حدود سه میلیارد تومان برآورد شد در بانک گذاشته شود تا دستگاه‌ها بیش از شش ماه در ایران نگهداشتِ نشوند و متاسفانه هرلحظه این امکان وجود دارد تا مجوز برای شش ماه بعد صادر نشود که به‌طور قطع باقیمت دستگاه‌های موجود در داخل، کار واحد تولیدی‌مان تعطیل خواهد شد.

به‌عنوان یک تولیدکننده با چه مشکلات دیگری دست‌وپنجه نرم می‌کنید؟

در سال گذشته این واحد صنعتی روزی یک هزار و ۲۰۰ تن استخراج داشته است، اما در حال حاضر به دلیل کمبود گازوئیل با کاهش استخراج مواجه بوده‌ایم.

به‌عنوان‌مثال کارت سوخت یک تریلی در ماه ٧٠٠ تا هزار لیتر گازوئیل شارژ می‌شود که این میزان از گازوئیل مصرف دو یا سه روز تریلی است و راننده‌ها بایستی مصرف بیش از هزار لیتر خود را به‌صورت آزاد تهیه کنند.

در سال‌های گذشته گازوئیل لیتری حدود هزار تومان قابل تهیه بود، اما در حال حاضر به لیتری سه هزار و ٢٠٠ تومان رسیده است و با این نرخ نیز رانندگان با کمبود آن مواجه می‌باشند. ظاهرا گازوئیل به سمت مرز‌های شرقی قاچاق می‌شود و تا لیتری ۲۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.

این مشکل باعث شده است، رانندگانی که در روز برای واحد ما دو دفعه بار را حمل می‌کرده است در حال حاضر ماهی ١۵ تا ٢٠ روز با گازوئیل سه هزار تومان سرکار حاضر شوند.

همچنین مشکل دیگری که وجود دارد، این است که به دلیل مسافت کوتاه به راننده بارنامه تعلق نمی‌گیرد و حتی اگر تعلق گیرد، میزان کرایه برای راننده صرفه اقتصادی ندارد.

این در حالی است که میزان کرایه رانندگان در سال گذشته به ازای هر تن ٣٠ هزار تومان بوده است و در حال حاضر این رقم به ٩٠ هزار تومان رسیده است، اما بازهم رانندگان رغبتی برای جابه‌جایی بار ندارند و این مشکلات میزان استخراج واحد صنعتی ما را به ۴٠٠ تن رسانده است.

تحریم‌ها چه اثری بر روی کار و فعالیت شما داشته است؟

مواد اولیه مورداستفاده در حوزه کاری ما سنگ معادن است که داخلی است. همچنین فروش محصولات ما به‌طور کامل داخل کشور است. متأسفانه افزایش نرخ ارز، قیمت تولیدات ما را نیز تحت تأثیر قرار داده است چرا که هزینه‌های جاری ازجمله کرایه حمل‌ونقل، استهلاک دستگاه‌ها که با استفاده از آهن و فولاد تعمیر می‌شود، حقوق کارگران و سایر هزینه‌ها با افزایش نرخ ارز گران‌تر شده است.

میزان کرایه رانندگان در سال گذشته به ازای هر تن ٣٠ هزار تومان بوده است و در حال حاضر این رقم به ٩٠ هزار تومان رسیده است، اما بازهم رانندگان رغبتی برای جابه‌جایی بار ندارند

به‌طور مثال از سال گذشته تاکنون قیمت آهن از کیلویی ١۵ هزار تومان به ٢۵ هزار تومان رسیده است و یا حقوق کارگران از سال گذشته از سه میلیون و ۵٠٠هزار تومان به هفت میلیون تومان افزایش داشته است لذا تمامی این افزایش قیمت‌ها بر روی قیمت تمام‌شده محصولات ما تأثیرگذار بوده است.

به‌طور مثال واحد صنعتی ما باری را که در سال گذشته ۵٠٠ هزار تومان به فروش می‌رسانده است اکنون ٩۵٠ هزارتومان به فروش می‌رساند این در حالی است که این میزان از افزایش قیمت، متعلق به افزایش قیمت هزینه‌های تولید است و میزان سود واحد از سال گذشته ثابت بوده است و گاهی باوجوداین افزایش قیمت‌ها، تولیدکنندگان مجبور می‌باشند، میزان سود را کاهش دهند تا در بازار رقابتی حضورداشته باشند.

برای تهیه مواد اولیه چه مشکلاتی دارید؟

ازآنجایی‌که مواد اولیه واحد صنعتی ما داخلی است، نرخ ارز روی آن تأثیر مستقیم نگذاشته است و تهیه آن نیز مشکلی ندارد، اما همان‌طور که پیش‌تر به آن اشاره کردم، افزایش قیمت‌ها در سایر هزینه‌ها تأثیر گذاشته است که برای هر تولیدکننده راه تولید را دشوار می‌کند. به‌طور مثال قیمت آهن از کیلویی ١۵ هزار تومان به ٢۵ هزار تومان رسیده است. همچنین آلیاژ فولاد از کیلویی٢۴ هزار تومان به ۵٢ هزار تومان رسیده است.

در کشور ما روی فناوری کیفیت مواد معدنی کار‌های کمی انجام‌شده و نبود حلقه‌های کیفی سازی در فرایند‌های فراوری مواد معدنی سبب زیانده شدن بسیاری از معادن کشور شده است

امیدوارم با ساماندهی شرایط اقتصادی کشور و تثبیت قیمت‌ها مشکلات برسر تولید مرتفع گردد نا واحد‌های تولیدی علی‌رغم میل باطنی‌شان مجبور به تعطیلی واحد‌های تولیدی و یا کاهش میزان تولید نشوند

نبود حمایت از صنایع معدنی چه عواقبی در بر خواهد داشت؟

در کشور ما روی فناوری کیفیت مواد معدنی کار‌های کمی انجام‌شده و نبود حلقه‌های کیفی سازی در فرایند‌های فراوری مواد معدنی سبب زیانده شدن بسیاری از معادن کشور شده است. وقتی معادن کشور فناوری لازم برای اصلاح مواد معدنی را در اختیار نداشته باشند، محکوم‌به خام‌سوزی هستند. اگر جلو خام‌سوزی مواد معدنی گرفته شود؛ معادن کشور به توسعه می‌رسند و زمینه اشتغال‌زایی برای بسیاری از جوانان کشور فراهم می‌شود».

معضل دیگری که در حوزه صنعت معادن مشاهده می‌شود، قدیمی‌بودن ماشین‌آلات و تجهیزات معادن کشور است که سطح و میزان بهره‌برداری‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد، به همین دلیل ورود دولت در این عرصه ضروری است.

مشکلات و خلأ‌های موجود در بخش‌هایی همچون اکتشاف، اختلافات میان نهاد‌های تصمیم‌گیری، شرایط فضای کسب‌وکار و عدم نوسازی تجهیزات معدنی موجب شده تا اکتشاف، استخراج و بهره‌برداری معادن با مشکل مواجه شود. بدین ترتیب با رفع این موانع می‌توان به محور‌های اساسی سیاست‌های اقتصاد مقاومتی که همانا موضوعاتی مانند اقتصاد صادرات محور، خودکفایی، توزیع عادلانه منابع و ثروت، خلاقیت و کارآفرینی است، دست‌یافت.

منبع: تحلیل بازار